Hoe werken beheerdersrechten?
Naast de bestanden die u aanmaakt, heeft uw computer ook een aantal bestanden die het systeem nodig heeft om goed te kunnen werken. Als deze belangrijke systeembestanden op een verkeerde manier worden gewijzigd, dan kunnen er verschillende dingen stuk gaan, vandaar dat ze standaard tegen wijzigingen beschermd worden. Bepaalde toepassingen wijzigen ook belangrijke delen van het systeem en zijn daarom dus ook beschermd.
De manier waarop ze beschermd worden, is door alleen gebruikers met beheerdersrechten toe te staan de bestanden te wijzigen of de toepassingen te gebruiken. In het dagelijkse gebruik hoeft u geen systeembestanden te wijzigen of deze toepassingen te gebruiken, dus hoeft u standaard geen beheerdersrechten te hebben.
Soms wilt u deze toepassingen toch gebruiken; daarom kunt u tijdelijke beheerdersrechten krijgen om wijzigingen aan te kunnen brengen. Als een toepassing beheerdersrechten nodig heeft, dan wordt u naar uw wachtwoord gevraagd. Als u bijvoorbeeld nieuwe software wilt installeren, dan zal het software-installatieprogramma (pakketbeheer) u naar uw beheerderswachtwoord vragen zodat de nieuwe toepassing op uw systeem kan worden geïnstalleerd . Eenmaal voltooid zullen uw beheerdersrechten weer ingetrokken worden.
Beheerdersrechten zijn geassocieerd met uw gebruikersaccount. Beheerder-gebruikers hebben deze rechten, Standaard-gebruikers niet. Als u geen beheerdersrechten heeft, dan kunt u geen software installeren. Sommige gebruikersaccounts (waaronder de “root”-account) hebben permanente beheerdersrechten. U moet niet aldoor beheerdersrechten gebruiken, want u zou per ongeluk onbedoeld iets kunnen wijzigen (zoals het wissen van een benodigd systeembestand).
Samengevat stellen beheerdersrechten u in staat belangrijke delen van uw systeem te wijzigen indien nodig, maar ze voorkomen dat u het per ongeluk doet.
Wat betekent ‘supergebruiker’?
Een gebruiker met beheerdersrechten wordt soms een supergebruiker genoemd. Deze heet zo omdat hij meer rechten heeft dan een normale gebruiker. Het kan zijn dat u mensen hoort praten over dingen zoals su en sudo; dit zijn programma's om u tijdelijk ‘supergebruiker’-(beheerders)rechten te verlenen.
Waarom zijn beheerdersrechten nuttig?
Eisen dat gebruikers beheerdersrechten hebben voordat er belangrijke wijzigingen in het systeem worden aangebracht is nuttig omdat het helpt te voorkomen dat uw systeem, al dan niet opzettelijk, stuk gaat.
Als u altijd beheerdersrechten zou hebben, dan zou u per ongeluk een belangrijk bestand kunnen wijzigen of een toepassing draaien die per abuis iets belangrijks wijzigt. Het tijdelijk verkrijgen van beheerdersrechten, wanneer u ze nodig heeft, vermindert het risico dat dergelijke vergissingen gebeuren.
Alleen bepaalde vertrouwde gebruikers dienen beheerdersrechten te krijgen. Dit voorkomt dat andere gebruikers knoeien met de computer en dingen doen zoals het verwijderen van toepassingen die u nodig heeft, toepassingen installeren die u niet wilt, of belangrijke bestanden wijzigen. Dit is nuttig vanuit het oogpunt van veiligheid.